Bir çoğumuz sürrealizim denince akla ilk Dali'yi getiririz. oysaki o kadar çok sürrealist sanatçılar varki.
Patrick Waldberg’in 1965 basımı ‘Surrealism’ kitabından çevrilmiştir.
Çeviri: André
Sürrealist hareket içersinde yer alanlar:
Aragon, Louis: 1897’de Paris’te doğdu ve 1982’de aynı yerde öldü. Şair, denemeci, romancı ve gazeteci. Dadaizmden etkilendi. Breton ve Soupault ile ‘Littérature’ dergisi çevresinde sürrealizmin kurucuları arasında yer aldı. ‘La Révolution Surréaliste’ dergisine (1924-1929) katkıda bulundu. 1927’de komünist partisine girdi. 1932’de sürrealistlerle bağını kopardı. Hayatı boyunca komünist partisine bağlı kaldı.
Arp, Jean: 1886’da Strasbourg’ta doğdu ve 1966 yılında İsviçre’de öldü. Şair, ressam ve heykeltraş. 1913 yılında Max Ernst’le Cologne’da karşılaştı.1916 yılında Zürih’te kurulan dadaist hareketin öncülerinden oldu. Max Ernst ve Johannes Baageld’le 1919 yılında ‘Cologne’ dadaist grubunda yer aldı. Sonradan 1922 yılında evlendiği Sophie Tauber’in görüşlerinden etkilendi. Paris’e taşınarak sürrealist gruba bağlandı. Paris’te ‘Galeri Pierre’ mekanında açılan ilk sürrealist grup sergisinde (1925) Chirico, Ernst, Klee, Ray, Masson, Miro ve Picasso ile birlikte yer aldı.
Artaud, Antonin: 1896’da Marsilya’da doğdu ve 1948 yılında Paris yakınlarında öldü. Şair, tiyatro kuramcısı, oyuncu ve yönetmen. Sürrealizmle başından itibaren iletişim içersine kaldı, ‘La Révolution Surréaliste’ dergisine katkıda bulundu.
Baron, Jacques: 1905’te Paris’te doğdu. 17 yaşında sürrealist gruba katıldı. ‘L’Allure Poetique’ ve ‘Charbon de Mer’ yapıtları, Apollinaire şiirlerini andırır.
Baskine, Maurice: 1901 yılında Rusya’da doğdu. Okültist ve ‘Fantosophy’nin kaşifi. 1946-1951 yılları arasında sürrealist grup içinde yer aldı. Breton’un ‘Arcane 17’ kitabının ihtişamlı baskısı için asitle oyulmuş resimler tasarladı.
Bellmer, Hans: 1902’de Polonya’da doğdu ve 1975 yılında Paris’te öldü. Ressam. ‘The Doll’ adını taşıyan, dönüştürülebilen fetiş nesneler tasarladı.
Brauner, Victor: 1903’de Moldova’da doğdu ve 1966 yılında Paris’te öldü. Ressam ve heykeltraş. Kişisel takıntılarıyla, kolektif bilinçdışı yoluyla üretilen sembolik malzeme üzerinde bir sentez oluşturma yoluna gitti.
Breton, André: 1896’da Orne’da doğru ve 1966 yılında Paris’te öldü. Şair, denemeci, sürrealizmin ana kuramcısı. Erken dönem dadaist yayınlarında ve manifestolarında önemli rol oynadı. Soupault ve Aragon’la birlikte ‘Littérature’ dergisinin (1924-29) kurucuları arasında yer aldı. 1919 yılında ‘Les Champs Magnetiques’ yapıtını kaleme aldı. 1921 yılında Tzara ve Paris dadaistleriyle yollarını ayırdı. 1924 yılında ilk ve 1929 yılında ikinci sürrealist manifestoyu yazdı. Çalışmaları, sanat, edebiyat, estetik ve beğeni açısından genç kuşağı etkiledi. Ortodoks sürrealizminin ve onun tapınağının kıskanç bekçisi olarak tanındı.
Bunuel, Luis: 1900’de İspanya’da doğdu ve 1983 yılında öldü. 1920 yılında müzik okumak için Paris’e geldi. 1928 yılında sürrealist gruba katıldı. Akımın kuramlarından ve öğretilerinden ilham alarak ‘Un Chien Andalou (1929), L’age D’or (1930) ve Los Hurdes (1932) filmlerini çekti. Ayrıca sürrealizm, onun diğer filmlerinde de derin bir etki bırakmıştır.
Carrrington, Leonara: 1917 yılında Lancashire’da doğdu. Yazar ve ressam. Duyarlı, titrek ve kendiliğinden yapıtları, sürrealizmin temel ilkeleriyle mutlak uyum içersinde yer aldı.
Char, René: 1907’de Vaucluse’de doğru ve 1988 yılında öldü. Şair. 1930-37 yılları arasında sürrealizme bağlı kaldı.
Chirico, Giorgio de: 1888’de Yunanistan’da doğdu ve 1978 yılında Roma’da öldü. Revakların, portikosların, muammaların ve metafizik manzaların ressamı. Carlo Carra ile birlikte ‘La Pittura Metafisica’yı kurdu. Apollinaire tarafından keşfedildi ve yüreklendirildi. Breton ve Eluard tarafından övgü yağmuruna tutuldu. Magritte, Tanguy ve Ernst üzerinde derin etkiler bıraktı.
Crevel, René: 1900’de Paris’te doğdu ve aynı kentte 1935 yılında kendini öldürdü. Romancı, şair, denemeci ve broşür tasarımcısı. Sürrealistlerin arasına ilk katılanlardan. Eken ölümü, yeteneğinin mutlak dışavurumunu gölgelemiştir.
Dali, Salvador: 1904’de İspanya’da doğdu ve 1989 yılında öldü. Ressam, şair ve denemeci. Fütürist ve kübist döneminden sonra 1922 yılında sürrealizmin sınırları içersine girdi. Paranoyak-eleştirel yöntemini keşfetti. İnfantil takıntılarını iletmek adına akademik bir çizim anlayışını tercih etti. Kendi çıkarına yaptığı reklamların ve skandalların sonucu olarak evrensel bir ün kazandı.
Daumal, René: 1908’de Ardennes’de doğdu ve 1944 yılında Paris’te öldü. Şair ve denemeci. 15 yaşındayken okültizme ilgi duydu. Lycée’den arkadaşları R.Gilbert-Lecomte ve R.Vailland ile birlikte hem edebiyat dergisi ve hem de bir hareket olan ‘Le Grand Jeu’yu (1928-31) kurdu.
Delvaux, Paul: 1897’de Belçika’da doğdu ve 1994 yılında öldü. İtalya ve Fransa’ya yaptığı yolculuklar sürecinde sürrealistleri keşfetti. Resimlerinde Antoine Wiertz’in ‘Belle Rosine’ yapıtındaki gibi 16.yüzyıl İtalyan maniyeristlerinin çizim tarzıyla Chirico’yu sentezleyerek uyurgezer çıplaklarla dolu imgesel bir dünya yarattı. 1935 yılında akıma mutlak olarak bağlanmaksızın sürrealist sergide yer aldı.
Desnos, Robert: 1900’de Paris’te doğdu ve 1945 yılında Çekoslavakya’da toplama kamplarında öldü. Otomatizmi ilk kullanan yazarlar arasında yer alır. Aynı zamanda sürrealizmin ilk kurucularından. 1929 yılında akımı terk etmiştir.
Dominguez, Oscar: 1906 yılında Kanarya Adaları’nda doğdu. Ressam. 1935 yılında sürrealistlere katıldı. ‘Decalcomania’ tekniğini keşfetti. Sürreal nesneler üretti ve 1958 yılında Paris’te kendini öldürdü.
Duchamp, Marcel: 1887’de Normandiya’da doğdu ve 1968 yılında Paris yakınlarında öldü. Jacques Villon ve Raymond Duchamp-Villon’un kardeşidir. 1913 yılında, ‘Nude Descending a Staircase’ tablosunun ‘Armory Show’da büyük skandal nedeni olduğu New York’a gitti. 1915-19 yılları arasında ‘Large Glass’ olarak da bilinen ‘The Bride Stripped Bare By Her Bachelors’ yapıtının çalışmalarına başladı. Hazır yapıtlar üretti. 1919 yılında Paris’e geri döndü ve 1925 yılına kadar sürrealistlerle birlikte çalıştı. 1942-68 yılları arasında Amerika’da yerleşik bir yaşam sürdü. Sanatı bıraktığını duyursa bile -zamanının çoğunu satranç oynamakla geçiriyordu- gizlice en son yapıtı olan ‘Etant Donnés (1946-66)’in çalışmalarını sürdürdü. Sürrealistler tarafından modern sanatın kilit adamı olarak adlandırıldı. 50 sonrası genç kuşağı derinden etkilemiştir.
Patrick Waldberg’in 1965 basımı ‘Surrealism’ kitabından çevrilmiştir.
Çeviri: André
Sürrealist hareket içersinde yer alanlar:
Aragon, Louis: 1897’de Paris’te doğdu ve 1982’de aynı yerde öldü. Şair, denemeci, romancı ve gazeteci. Dadaizmden etkilendi. Breton ve Soupault ile ‘Littérature’ dergisi çevresinde sürrealizmin kurucuları arasında yer aldı. ‘La Révolution Surréaliste’ dergisine (1924-1929) katkıda bulundu. 1927’de komünist partisine girdi. 1932’de sürrealistlerle bağını kopardı. Hayatı boyunca komünist partisine bağlı kaldı.
Arp, Jean: 1886’da Strasbourg’ta doğdu ve 1966 yılında İsviçre’de öldü. Şair, ressam ve heykeltraş. 1913 yılında Max Ernst’le Cologne’da karşılaştı.1916 yılında Zürih’te kurulan dadaist hareketin öncülerinden oldu. Max Ernst ve Johannes Baageld’le 1919 yılında ‘Cologne’ dadaist grubunda yer aldı. Sonradan 1922 yılında evlendiği Sophie Tauber’in görüşlerinden etkilendi. Paris’e taşınarak sürrealist gruba bağlandı. Paris’te ‘Galeri Pierre’ mekanında açılan ilk sürrealist grup sergisinde (1925) Chirico, Ernst, Klee, Ray, Masson, Miro ve Picasso ile birlikte yer aldı.
Artaud, Antonin: 1896’da Marsilya’da doğdu ve 1948 yılında Paris yakınlarında öldü. Şair, tiyatro kuramcısı, oyuncu ve yönetmen. Sürrealizmle başından itibaren iletişim içersine kaldı, ‘La Révolution Surréaliste’ dergisine katkıda bulundu.
Baron, Jacques: 1905’te Paris’te doğdu. 17 yaşında sürrealist gruba katıldı. ‘L’Allure Poetique’ ve ‘Charbon de Mer’ yapıtları, Apollinaire şiirlerini andırır.
Baskine, Maurice: 1901 yılında Rusya’da doğdu. Okültist ve ‘Fantosophy’nin kaşifi. 1946-1951 yılları arasında sürrealist grup içinde yer aldı. Breton’un ‘Arcane 17’ kitabının ihtişamlı baskısı için asitle oyulmuş resimler tasarladı.
Bellmer, Hans: 1902’de Polonya’da doğdu ve 1975 yılında Paris’te öldü. Ressam. ‘The Doll’ adını taşıyan, dönüştürülebilen fetiş nesneler tasarladı.
Brauner, Victor: 1903’de Moldova’da doğdu ve 1966 yılında Paris’te öldü. Ressam ve heykeltraş. Kişisel takıntılarıyla, kolektif bilinçdışı yoluyla üretilen sembolik malzeme üzerinde bir sentez oluşturma yoluna gitti.
Breton, André: 1896’da Orne’da doğru ve 1966 yılında Paris’te öldü. Şair, denemeci, sürrealizmin ana kuramcısı. Erken dönem dadaist yayınlarında ve manifestolarında önemli rol oynadı. Soupault ve Aragon’la birlikte ‘Littérature’ dergisinin (1924-29) kurucuları arasında yer aldı. 1919 yılında ‘Les Champs Magnetiques’ yapıtını kaleme aldı. 1921 yılında Tzara ve Paris dadaistleriyle yollarını ayırdı. 1924 yılında ilk ve 1929 yılında ikinci sürrealist manifestoyu yazdı. Çalışmaları, sanat, edebiyat, estetik ve beğeni açısından genç kuşağı etkiledi. Ortodoks sürrealizminin ve onun tapınağının kıskanç bekçisi olarak tanındı.
Bunuel, Luis: 1900’de İspanya’da doğdu ve 1983 yılında öldü. 1920 yılında müzik okumak için Paris’e geldi. 1928 yılında sürrealist gruba katıldı. Akımın kuramlarından ve öğretilerinden ilham alarak ‘Un Chien Andalou (1929), L’age D’or (1930) ve Los Hurdes (1932) filmlerini çekti. Ayrıca sürrealizm, onun diğer filmlerinde de derin bir etki bırakmıştır.
Carrrington, Leonara: 1917 yılında Lancashire’da doğdu. Yazar ve ressam. Duyarlı, titrek ve kendiliğinden yapıtları, sürrealizmin temel ilkeleriyle mutlak uyum içersinde yer aldı.
Char, René: 1907’de Vaucluse’de doğru ve 1988 yılında öldü. Şair. 1930-37 yılları arasında sürrealizme bağlı kaldı.
Chirico, Giorgio de: 1888’de Yunanistan’da doğdu ve 1978 yılında Roma’da öldü. Revakların, portikosların, muammaların ve metafizik manzaların ressamı. Carlo Carra ile birlikte ‘La Pittura Metafisica’yı kurdu. Apollinaire tarafından keşfedildi ve yüreklendirildi. Breton ve Eluard tarafından övgü yağmuruna tutuldu. Magritte, Tanguy ve Ernst üzerinde derin etkiler bıraktı.
Crevel, René: 1900’de Paris’te doğdu ve aynı kentte 1935 yılında kendini öldürdü. Romancı, şair, denemeci ve broşür tasarımcısı. Sürrealistlerin arasına ilk katılanlardan. Eken ölümü, yeteneğinin mutlak dışavurumunu gölgelemiştir.
Dali, Salvador: 1904’de İspanya’da doğdu ve 1989 yılında öldü. Ressam, şair ve denemeci. Fütürist ve kübist döneminden sonra 1922 yılında sürrealizmin sınırları içersine girdi. Paranoyak-eleştirel yöntemini keşfetti. İnfantil takıntılarını iletmek adına akademik bir çizim anlayışını tercih etti. Kendi çıkarına yaptığı reklamların ve skandalların sonucu olarak evrensel bir ün kazandı.
Daumal, René: 1908’de Ardennes’de doğdu ve 1944 yılında Paris’te öldü. Şair ve denemeci. 15 yaşındayken okültizme ilgi duydu. Lycée’den arkadaşları R.Gilbert-Lecomte ve R.Vailland ile birlikte hem edebiyat dergisi ve hem de bir hareket olan ‘Le Grand Jeu’yu (1928-31) kurdu.
Delvaux, Paul: 1897’de Belçika’da doğdu ve 1994 yılında öldü. İtalya ve Fransa’ya yaptığı yolculuklar sürecinde sürrealistleri keşfetti. Resimlerinde Antoine Wiertz’in ‘Belle Rosine’ yapıtındaki gibi 16.yüzyıl İtalyan maniyeristlerinin çizim tarzıyla Chirico’yu sentezleyerek uyurgezer çıplaklarla dolu imgesel bir dünya yarattı. 1935 yılında akıma mutlak olarak bağlanmaksızın sürrealist sergide yer aldı.
Desnos, Robert: 1900’de Paris’te doğdu ve 1945 yılında Çekoslavakya’da toplama kamplarında öldü. Otomatizmi ilk kullanan yazarlar arasında yer alır. Aynı zamanda sürrealizmin ilk kurucularından. 1929 yılında akımı terk etmiştir.
Dominguez, Oscar: 1906 yılında Kanarya Adaları’nda doğdu. Ressam. 1935 yılında sürrealistlere katıldı. ‘Decalcomania’ tekniğini keşfetti. Sürreal nesneler üretti ve 1958 yılında Paris’te kendini öldürdü.
Duchamp, Marcel: 1887’de Normandiya’da doğdu ve 1968 yılında Paris yakınlarında öldü. Jacques Villon ve Raymond Duchamp-Villon’un kardeşidir. 1913 yılında, ‘Nude Descending a Staircase’ tablosunun ‘Armory Show’da büyük skandal nedeni olduğu New York’a gitti. 1915-19 yılları arasında ‘Large Glass’ olarak da bilinen ‘The Bride Stripped Bare By Her Bachelors’ yapıtının çalışmalarına başladı. Hazır yapıtlar üretti. 1919 yılında Paris’e geri döndü ve 1925 yılına kadar sürrealistlerle birlikte çalıştı. 1942-68 yılları arasında Amerika’da yerleşik bir yaşam sürdü. Sanatı bıraktığını duyursa bile -zamanının çoğunu satranç oynamakla geçiriyordu- gizlice en son yapıtı olan ‘Etant Donnés (1946-66)’in çalışmalarını sürdürdü. Sürrealistler tarafından modern sanatın kilit adamı olarak adlandırıldı. 50 sonrası genç kuşağı derinden etkilemiştir.
