shedesign
👑Efsanevi Grafiker👑
Çözünürlük Tanımları
Çözünürlük; uzunluk biriminde birbirinden ayırt edilebilen nokta sayısı anlamına gelmektedir. PPC, PPI, DPC, DPI, LPI, SPC, SPI değerlerini sık sık karşımıza çıkmaktadır. Bunların anlamını bilmek; işin kolaylaşmasına yardımcı olur. Çözünürlük hesaplarında uzunluk birimi olarak inch veya santimetre kullanılmaktadır. Bir inch = 25,4 mm veya 2.54 cm, basit hesaplarda 2.5 cm değeri kullanabilir. Gündelik yaşamda Batı'nın aksine cm kullanıldığından bir çok işlemi cm üzerinden yapmak daha kolaydır.
Piksel Kavramı
Piksel; monitör ekranında gözle görünen en küçük nokta olarak adlandırılmaktadır. Günümüz dijital görüntülerinin hemen hemen hepsinin temelinde kare şeklinde, görüntünün parçalanamaz birimi olan piksel yatmaktadır. Bu pikseller yan yana geldikçe ana görüntü oluşmaktadır. Görüntü boyutu bilgisayar için piksel olarak hesaplanır. Kesme, yapıştırma, montaj gibi işlemlerde bilgisayar görüntünün piksel olarak değerini dikkate alınmaktadır. Eninde 2, boyunda 3 piksel olan bir görüntüde toplam 2*3=6 piksel vardır. En ve boy oranları arttıkça piksel sayısı ve dosya boyutu kenarların çarpanı kadar artmaktadır. Piksellerin kendi başlarına bağımsız enleri ve boyları yoktur. Örneğin 2*3 piksel boyutundaki bir görüntü 2*3 cm olarak basılabiliyorken, 2*3 metre veya 2*3 mm olarak da basılabilir.
Her durumda uzunluk birimine düşen piksel sayısı değişmektedir. Örneğin 1 cm başına 2 piksel düşüyorsa görüntü çözünürlüğü 2 piksel / santimetredir. Bu değer ppc veya "pixel per centimeter" olarak ifade edilmektedir. 1mm başına iki piksel düşen ikinci örnekte ise çözünürlük yine santimetre olarak hesaplanmaktadır. Tanımda birim olarak santimetre kullanıldığından görüntü ebadı ne olursa olsun önce santimetre başına düşen piksel sayısını hesaplanması gerekmektedir. 1mm'de 2 piksel varsa (1cm) 10mm'de kaç piksel olacak gibi basit bir hesaplama yapılırsa, çözünürlük= 20 ppc veya santimetre başına 20 piksel olarak hesaplanabilir. Ayrıca monitörde çözünürlüğün hesaplanmasında kullanılan değerler PPC ve PPI'dir. Örneğin 14' bir ekranda 800*600 modunda çalışırken ekranın diyagonalinde en ve boy boyutunun kareleri toplamının karekökü kadar (1000) piksel bulunmaktadır. Bu durumda ekran çözünürlüğü 1000\14=71 PPI'dir. Ancak ekran ile ilgili dikkat edilecek en önemli özellik, görüntünün ekrandaki boyutunu, sadece eninde ve boyunda bulunan piksel sayısı etkilemektedir. Çözünürlük değeri dosya içerisindeki çözünürlük değerinden değil, ekran çözünürlüğünden alınmalıdır. Bu nedenle 300*200 piksel boyutlarında ve sırasıyla 75, 150 ve 300 ppi çözünürlüğe sahip üç görüntü varsa her üçü de ekranda aynı boyutta görünmektedir. (görüntü özniteliği, ekran, saydam çıkışı)
PPC, PPI Piksel Per cm. (PPC), Pixel Per Inch (PPI); kullanabilecek en iyi birimlerdir. Genellikle DPI ile karışırlar ancak tamamen DPI’dan farklıdır. Piksel \ (centimeter); bir santimetreye düşen piksel sayısıdır. Pixel \ inch; bir Inch'e düşen piksel sayısıdır. Bu, görüntünün öznitelikleri ile ilgili bir kavramdır. Diğer ölçümler gibi, yazıcı veya tarayıcılar ile doğrudan ilgili değildir. (13) Görüntüde birim olarak piksel \ inch veya piksel \ cm kullanılması yaygındır. 10 cm uzunluğunda ve 20 cm enindeki bir görüntü, 100 ppc çözünürlüğe sahip ise, boyunda 10cm*100ppc=1000 piksel, eninde ise 20cm*100ppc= 2000 piksel vardır. Görüntüdeki toplam piksel sayısı en*boy =2000piksel*1000piksel = 2.000.000 piksel'dir.
SPI, LPI, DPI Kavramı
SPC, SPI: Samples Per Centimeter(SPC), Simple Per Inch(SPI) Örnekleme \ Santimetre; bir santimetreden alınan gerçek örneklenen sayısıdır. Örnekleme \ Inch; bir inchtden alınan gerçek örneklenen sayısıdır. Bu birim tarayıcı cihazlarının taranan cisimden örnekleme aralığını gösterir. Maksimum örnekleme aralığı tarayıcı cihazının üretimi sırasında belirlenmiştir. Ancak bazı tarayıcı üreticileri örnekleme değerlerini daha yüksekmiş gibi gösterebilmektedirler. Kullanıcı onlardan yüksek değerlerde tarama yapmasını istediğinde cihaz tarayabildiği en yüksek değerde görüntüyü tarayıp, görüntü işleme programına taradığından daha yüksek bir değerde sunabilmektedir. Bu nedenle tarayıcı cihazları satın alırken üzerinde yazan çözünürlük değerinin yanı sıra "Optik Çözünürlük" değerini de dikkate almakta gerekmektedir. LPI Lines Per Inch; çizgi\Inch veya bir inch'e düşen çizgi sayısı olarak tanımlanmaktadır. (14) Baskı teknolojisinde kullanılan tarama dokusu (tram) bir birine açılar ile dizilmiş paralel çizgiler yardımı ile CMYK adı verilen Turkuaz, Magenta, Sarı ve Siyah mürekkeplerini kağıda aktarılır. Bu çizgilerin yoğunluğu ve aralığı baskı kalitesini belirlemektedir. En çok kullanılan tarama dokusu aralıkları 175, 150, 133, 120, 110, 100, 85 ve 65 çizgi\inch (lpi) dır. Ppi değeri baskıda kullanılacak lpi değerinin yaklaşık iki katı (tam olarak 2.2 katı) kadar olmalıdır.
20 Duvar panoları,
50 Lazer yazıcılar,
85 Gazete,
150 kaplanmış kağıt
175 Sanat Dergileri.
DPC, DPI Dots Per Centimeter(DPC), Dots Per Inch(DPI) DPC, yazıcı çıktısının birimi olarak tanımlanmaktadır. Bildiğimiz yazıcıların çoğu baskılarını nokta vuruşları yardımı ile yapılmaktadır. Yan yana konan CMYK adı verilen Turkuaz, Majenta, Sarı ve Siyah küçük mürekkep noktacıkları bildiğimiz renkleri oluşturur. Yazıcının kullanabileceği en yüksek nokta yoğunluğu üretim sırasında belirlenmiştir. Genellikler satılan yazıcıların çoğu 300DPI (120DPC), 600DPI (240DPC) ve 1200DPI (470 DPC) olarak üretilirler. Baskı cihazlarının çözünürlüğü ise dpi (dot per inch) yani bir inch başına vurduğu nokta sayısı ile ölçülmektedir. İyi bir görüntü için, görüntü çözünürlüğü baskı cihazının sahip olduğu çözünürlüğün 1\4 kadarı olmalıdır. Bu değer 1\8'e kadar düşürülebilir. Örneğin nihai çalışma 300 dpi çözünürlüğe sahip bir printer ile basılacaksa Inch başına 75 piksel (300\4) görüntü çözünürlüğü kullanılmalıdır. Daha düşük çözünürlüklerde kalite kaybı, daha yüksek çözünürlüklerde ise gereksiz ve ilave sorunlar yaratacak dosya boyutu artışları izlenmektedir.
Özetle; LPI, DPI ve PPI değerleri eşit değildir.
Eşdeğer Tablosu LPI PPI PPC DPI DPC 150 300 120 2400 950 85 150 60 1200 480 40 80 30 600 240 20 40 15 300 120 Çizelge 1.1. Eşdeğer Tablosu Çözünürlük gereken ölçünün altında ise dosya boyutu küçük olur ancak çıkış ünitesinde pikseller kare kare görünür hale gelirler. Santimetredeki piksel yoğunluğu gerekenden fazla ise dosya boyutu gereksiz şekilde artar, tüm işlemler gerekenden fazla uzun sürer, sistem kaynakları felç olarak tükenme noktasına gelebilir.
Yeni Görüntüyü Ayarlama Boyutları
Yeni görüntü yaratmadan önce hangi çıkış aygıtı ile çıkış alınacağına karar verilmelidir. Örneğin 600 dpi çözünürlükte bir yazıcı ile baskı yaparken (dpc) dpi değerinden 4 kat daha düşük bir (ppc) ppi değeri yeterlidir. Bunun nedeni pikselin rengini ancak bir kaç yazıcı nokta vuruşu ile belirlenebilmesidir. Elimizde 600 dpi bir yazıcı olduğunu varsayalım. Bir kereye mahsus olarak yazıcının dpi değerini santimetreye çevirmek faydalı olacaktır. 600 dpi bir yazıcı santimetrede yaklaşık 240 nokta vuruşu gerçekleştirebilir (240 dpc). 240'ın dörtte biri bizim için optimum ppc değerini verecektir. Buraya kadar yapılan hesap her yazıcı için sadece bir kere yapılacağından elde edilen ppc değeri not edilir.
Eğer görüntü, bir kaç çıkış aygıtından ayrı ayrı çıkış almak üzere hazırlanıyorsa, yapılması gereken en yüksek çözünürlüğe sahip çıkış aygıtına göre hesaplamaktır. Bundan sonraki aşama da çıkış almak istenilen görüntünün kağıt üzerindeki boyutu belirlenmelidir. Örnek olarak az önce hesapları yapılan yazıcı için 15*10 cm boyutunda bir imge hazırlansın. Yukarıdan yapılan hesaplara göre ppc değeri 60 olarak çıktı. 60 ppc değerine göre görüntü boyutları 15*60 ve 10*60 piksel =900 * 600 olarak hesaplanır. Eğer bu görüntüyü doğrudan yeni doküman komutu ile yaratılacak olursa en ve boy değerleri olarak 900 ve 600 piksel olan, seçme şansımız varsa çözünürlük değeri olarak 60 ppc değerini kullanmak yeterli olacaktır
Tarama çözünürlüğünün belirlenmesi
Bu görüntüyü Scanner veya başka bir kaynaktan kullanacaksak çoğu zaman imge boyutunda veya çözünürlüğünde bazı değişiklikler yapmak gerekmektedir. Örneğin 36*24 mm boyutunda bir dia taranacak ve 10*15 cm boyutunda 600 dpi bir printer ile basılacaksa bir kaç işlem yapılması gerekmektedir. Bu durumlarda yukarıdaki örnekte yaptıldığı gibi öncelikle hangi ebatta bir görüntü gerektiği hesaplanmalıdır. Daha önce yaptılan hesap sonucunda 900*600 piksel boyutlarında bir görüntüye ihtiyaç duyulduğu bulunmuştu. Bu durumda diadan örnekleme yaparken kaç örneğe ihtiyaç olduğunu biliniyor. 36 mm, 3.6cm enindeki diadan 900 örnek alınması gerekir. Buna göre bir orantı yapılırsa; 3.6 mm'de 900 piksel varsa 1 cm'de kaç piksel olmalı? Yanıt: 250 spc bulunur. Bu durumda gereken örnekleme çözünürlüğü 250 spc olmalıdır.
Bu hesapları daha kolay yapmanın bir yolu daha bulunmaktadır. Tarama çözünürlüğü: spc\spi = ppc\ppi * büyütme oranı Yukarıdaki örnek için hesap tekrarlanırsa; Büyütme oranı = 15cm \ 3.6 cm = 4.16 Tarama çözünürlüğü = 60 * 4.16 = 250spc olarak bulunur. Bu örnekte de yukarıdaki gibi görüntünün eninde ve boyunda bulunan piksel sayısı sabit kalmaktadır. Yukarıdaki formül hesapların ınchden bağımsız yapılmasına yardım eder. Örneğin; hedeflenen görüntü çözünürlüğü 200 ppi (piksel\Inch), hedeflenen görüntü boyutu 20*30 cm, taranacak görüntü boyutu 2*3 cm olsun. Tarama çözünürlüğü büyütme oranından kolayca hesaplanır. Tarama çözünürlüğü (spi) = Büyütme oranı 10 * hedeflenen çözünürlük 200 dpi = 200*10 = 2000 spi. Yukarıdaki hesapta kağıt boyları için cm, tarama çözünürlüğü için Inch birimini kullanıldı. Bu kolaylığı sağlayan büyütme oranının hesaplanmasıdır.(7)
Taramadan Önce Dosya Boyutunun Tahmin Edilmesi
Endeki piksel sayısı = a Boydaki piksel sayısı = b Kanal sayısı = c olsun Buna göre; Dosya boyutu (MB) = a * b * c \ 1.000.000 Dosya boyutu (KB) = a * b * c \ 1.000 (7)
Örneklem Sayısının Değiştirilmesi
Görüntünün eninde ve boyunda bulunan piksel sayısını değiştirmeden çözünürlük değerini değiştirme işine resampling veya örneklem sayısının değiştirilmesi denilmektedir. Bu işlem sırasında piksel sayısı değişmediğinden dosya boyutu değişmez. Örnekleme sayısı arttıkça imgenin kağıt üzerindeki boyutu küçülür. Örneklemi azaltmanın bir sınırı vardır o da çıktı cihazı ile ilgilidir. Eğer örneklem sayısı çıktı cihazının öngördüğünden çok daha az ise görüntüde kalite kaybı ve harelenmeler meydana gelir. Başlangıç çözünürlüğü(ppc) * başlangıç boyutu(cm ) = Nihai çözünürlük(ppc) * Nihai boyut (cm)
Piksel Sayısını Arttırma Veya Azaltma
Bir çok görüntü işleme programı büyütme ve küçültme işlemlerini en yakın komşu renk veya ara renkleri tahmin (interpolasyon) yöntemi ile yaparlar. Tahmin yönteminin sonuçları en yakın komşu yöntemine göre daha iyidir, ancak her iki yöntemde de büyütme sırasında kayıplar meydana gelmektedir. Küçültme sırasında meydana gelen kayıplar veri kaybı niteliğindedir.
Çözünürlüğü düşük görüntüyle, çözünürlüğü büyük bir görüntünün karşılaştırılması
Önemli bir nokta; görüntünün çözünürlüğüne çok dikkat edin hangi grafik programında olunursa olunsun, çözünürlüğün değerini düşürüp kayıt (save) edilirse, bir daha asla geri dönüş yolu yoktur. Görüntü eski formatına geri getirilse bile değildir.
....alıntıdır....
Çözünürlük; uzunluk biriminde birbirinden ayırt edilebilen nokta sayısı anlamına gelmektedir. PPC, PPI, DPC, DPI, LPI, SPC, SPI değerlerini sık sık karşımıza çıkmaktadır. Bunların anlamını bilmek; işin kolaylaşmasına yardımcı olur. Çözünürlük hesaplarında uzunluk birimi olarak inch veya santimetre kullanılmaktadır. Bir inch = 25,4 mm veya 2.54 cm, basit hesaplarda 2.5 cm değeri kullanabilir. Gündelik yaşamda Batı'nın aksine cm kullanıldığından bir çok işlemi cm üzerinden yapmak daha kolaydır.
Piksel Kavramı
Piksel; monitör ekranında gözle görünen en küçük nokta olarak adlandırılmaktadır. Günümüz dijital görüntülerinin hemen hemen hepsinin temelinde kare şeklinde, görüntünün parçalanamaz birimi olan piksel yatmaktadır. Bu pikseller yan yana geldikçe ana görüntü oluşmaktadır. Görüntü boyutu bilgisayar için piksel olarak hesaplanır. Kesme, yapıştırma, montaj gibi işlemlerde bilgisayar görüntünün piksel olarak değerini dikkate alınmaktadır. Eninde 2, boyunda 3 piksel olan bir görüntüde toplam 2*3=6 piksel vardır. En ve boy oranları arttıkça piksel sayısı ve dosya boyutu kenarların çarpanı kadar artmaktadır. Piksellerin kendi başlarına bağımsız enleri ve boyları yoktur. Örneğin 2*3 piksel boyutundaki bir görüntü 2*3 cm olarak basılabiliyorken, 2*3 metre veya 2*3 mm olarak da basılabilir.
Her durumda uzunluk birimine düşen piksel sayısı değişmektedir. Örneğin 1 cm başına 2 piksel düşüyorsa görüntü çözünürlüğü 2 piksel / santimetredir. Bu değer ppc veya "pixel per centimeter" olarak ifade edilmektedir. 1mm başına iki piksel düşen ikinci örnekte ise çözünürlük yine santimetre olarak hesaplanmaktadır. Tanımda birim olarak santimetre kullanıldığından görüntü ebadı ne olursa olsun önce santimetre başına düşen piksel sayısını hesaplanması gerekmektedir. 1mm'de 2 piksel varsa (1cm) 10mm'de kaç piksel olacak gibi basit bir hesaplama yapılırsa, çözünürlük= 20 ppc veya santimetre başına 20 piksel olarak hesaplanabilir. Ayrıca monitörde çözünürlüğün hesaplanmasında kullanılan değerler PPC ve PPI'dir. Örneğin 14' bir ekranda 800*600 modunda çalışırken ekranın diyagonalinde en ve boy boyutunun kareleri toplamının karekökü kadar (1000) piksel bulunmaktadır. Bu durumda ekran çözünürlüğü 1000\14=71 PPI'dir. Ancak ekran ile ilgili dikkat edilecek en önemli özellik, görüntünün ekrandaki boyutunu, sadece eninde ve boyunda bulunan piksel sayısı etkilemektedir. Çözünürlük değeri dosya içerisindeki çözünürlük değerinden değil, ekran çözünürlüğünden alınmalıdır. Bu nedenle 300*200 piksel boyutlarında ve sırasıyla 75, 150 ve 300 ppi çözünürlüğe sahip üç görüntü varsa her üçü de ekranda aynı boyutta görünmektedir. (görüntü özniteliği, ekran, saydam çıkışı)
PPC, PPI Piksel Per cm. (PPC), Pixel Per Inch (PPI); kullanabilecek en iyi birimlerdir. Genellikle DPI ile karışırlar ancak tamamen DPI’dan farklıdır. Piksel \ (centimeter); bir santimetreye düşen piksel sayısıdır. Pixel \ inch; bir Inch'e düşen piksel sayısıdır. Bu, görüntünün öznitelikleri ile ilgili bir kavramdır. Diğer ölçümler gibi, yazıcı veya tarayıcılar ile doğrudan ilgili değildir. (13) Görüntüde birim olarak piksel \ inch veya piksel \ cm kullanılması yaygındır. 10 cm uzunluğunda ve 20 cm enindeki bir görüntü, 100 ppc çözünürlüğe sahip ise, boyunda 10cm*100ppc=1000 piksel, eninde ise 20cm*100ppc= 2000 piksel vardır. Görüntüdeki toplam piksel sayısı en*boy =2000piksel*1000piksel = 2.000.000 piksel'dir.
SPI, LPI, DPI Kavramı
SPC, SPI: Samples Per Centimeter(SPC), Simple Per Inch(SPI) Örnekleme \ Santimetre; bir santimetreden alınan gerçek örneklenen sayısıdır. Örnekleme \ Inch; bir inchtden alınan gerçek örneklenen sayısıdır. Bu birim tarayıcı cihazlarının taranan cisimden örnekleme aralığını gösterir. Maksimum örnekleme aralığı tarayıcı cihazının üretimi sırasında belirlenmiştir. Ancak bazı tarayıcı üreticileri örnekleme değerlerini daha yüksekmiş gibi gösterebilmektedirler. Kullanıcı onlardan yüksek değerlerde tarama yapmasını istediğinde cihaz tarayabildiği en yüksek değerde görüntüyü tarayıp, görüntü işleme programına taradığından daha yüksek bir değerde sunabilmektedir. Bu nedenle tarayıcı cihazları satın alırken üzerinde yazan çözünürlük değerinin yanı sıra "Optik Çözünürlük" değerini de dikkate almakta gerekmektedir. LPI Lines Per Inch; çizgi\Inch veya bir inch'e düşen çizgi sayısı olarak tanımlanmaktadır. (14) Baskı teknolojisinde kullanılan tarama dokusu (tram) bir birine açılar ile dizilmiş paralel çizgiler yardımı ile CMYK adı verilen Turkuaz, Magenta, Sarı ve Siyah mürekkeplerini kağıda aktarılır. Bu çizgilerin yoğunluğu ve aralığı baskı kalitesini belirlemektedir. En çok kullanılan tarama dokusu aralıkları 175, 150, 133, 120, 110, 100, 85 ve 65 çizgi\inch (lpi) dır. Ppi değeri baskıda kullanılacak lpi değerinin yaklaşık iki katı (tam olarak 2.2 katı) kadar olmalıdır.
20 Duvar panoları,
50 Lazer yazıcılar,
85 Gazete,
150 kaplanmış kağıt
175 Sanat Dergileri.
DPC, DPI Dots Per Centimeter(DPC), Dots Per Inch(DPI) DPC, yazıcı çıktısının birimi olarak tanımlanmaktadır. Bildiğimiz yazıcıların çoğu baskılarını nokta vuruşları yardımı ile yapılmaktadır. Yan yana konan CMYK adı verilen Turkuaz, Majenta, Sarı ve Siyah küçük mürekkep noktacıkları bildiğimiz renkleri oluşturur. Yazıcının kullanabileceği en yüksek nokta yoğunluğu üretim sırasında belirlenmiştir. Genellikler satılan yazıcıların çoğu 300DPI (120DPC), 600DPI (240DPC) ve 1200DPI (470 DPC) olarak üretilirler. Baskı cihazlarının çözünürlüğü ise dpi (dot per inch) yani bir inch başına vurduğu nokta sayısı ile ölçülmektedir. İyi bir görüntü için, görüntü çözünürlüğü baskı cihazının sahip olduğu çözünürlüğün 1\4 kadarı olmalıdır. Bu değer 1\8'e kadar düşürülebilir. Örneğin nihai çalışma 300 dpi çözünürlüğe sahip bir printer ile basılacaksa Inch başına 75 piksel (300\4) görüntü çözünürlüğü kullanılmalıdır. Daha düşük çözünürlüklerde kalite kaybı, daha yüksek çözünürlüklerde ise gereksiz ve ilave sorunlar yaratacak dosya boyutu artışları izlenmektedir.
Özetle; LPI, DPI ve PPI değerleri eşit değildir.
Eşdeğer Tablosu LPI PPI PPC DPI DPC 150 300 120 2400 950 85 150 60 1200 480 40 80 30 600 240 20 40 15 300 120 Çizelge 1.1. Eşdeğer Tablosu Çözünürlük gereken ölçünün altında ise dosya boyutu küçük olur ancak çıkış ünitesinde pikseller kare kare görünür hale gelirler. Santimetredeki piksel yoğunluğu gerekenden fazla ise dosya boyutu gereksiz şekilde artar, tüm işlemler gerekenden fazla uzun sürer, sistem kaynakları felç olarak tükenme noktasına gelebilir.
Yeni Görüntüyü Ayarlama Boyutları
Yeni görüntü yaratmadan önce hangi çıkış aygıtı ile çıkış alınacağına karar verilmelidir. Örneğin 600 dpi çözünürlükte bir yazıcı ile baskı yaparken (dpc) dpi değerinden 4 kat daha düşük bir (ppc) ppi değeri yeterlidir. Bunun nedeni pikselin rengini ancak bir kaç yazıcı nokta vuruşu ile belirlenebilmesidir. Elimizde 600 dpi bir yazıcı olduğunu varsayalım. Bir kereye mahsus olarak yazıcının dpi değerini santimetreye çevirmek faydalı olacaktır. 600 dpi bir yazıcı santimetrede yaklaşık 240 nokta vuruşu gerçekleştirebilir (240 dpc). 240'ın dörtte biri bizim için optimum ppc değerini verecektir. Buraya kadar yapılan hesap her yazıcı için sadece bir kere yapılacağından elde edilen ppc değeri not edilir.
Eğer görüntü, bir kaç çıkış aygıtından ayrı ayrı çıkış almak üzere hazırlanıyorsa, yapılması gereken en yüksek çözünürlüğe sahip çıkış aygıtına göre hesaplamaktır. Bundan sonraki aşama da çıkış almak istenilen görüntünün kağıt üzerindeki boyutu belirlenmelidir. Örnek olarak az önce hesapları yapılan yazıcı için 15*10 cm boyutunda bir imge hazırlansın. Yukarıdan yapılan hesaplara göre ppc değeri 60 olarak çıktı. 60 ppc değerine göre görüntü boyutları 15*60 ve 10*60 piksel =900 * 600 olarak hesaplanır. Eğer bu görüntüyü doğrudan yeni doküman komutu ile yaratılacak olursa en ve boy değerleri olarak 900 ve 600 piksel olan, seçme şansımız varsa çözünürlük değeri olarak 60 ppc değerini kullanmak yeterli olacaktır
Tarama çözünürlüğünün belirlenmesi
Bu görüntüyü Scanner veya başka bir kaynaktan kullanacaksak çoğu zaman imge boyutunda veya çözünürlüğünde bazı değişiklikler yapmak gerekmektedir. Örneğin 36*24 mm boyutunda bir dia taranacak ve 10*15 cm boyutunda 600 dpi bir printer ile basılacaksa bir kaç işlem yapılması gerekmektedir. Bu durumlarda yukarıdaki örnekte yaptıldığı gibi öncelikle hangi ebatta bir görüntü gerektiği hesaplanmalıdır. Daha önce yaptılan hesap sonucunda 900*600 piksel boyutlarında bir görüntüye ihtiyaç duyulduğu bulunmuştu. Bu durumda diadan örnekleme yaparken kaç örneğe ihtiyaç olduğunu biliniyor. 36 mm, 3.6cm enindeki diadan 900 örnek alınması gerekir. Buna göre bir orantı yapılırsa; 3.6 mm'de 900 piksel varsa 1 cm'de kaç piksel olmalı? Yanıt: 250 spc bulunur. Bu durumda gereken örnekleme çözünürlüğü 250 spc olmalıdır.
Bu hesapları daha kolay yapmanın bir yolu daha bulunmaktadır. Tarama çözünürlüğü: spc\spi = ppc\ppi * büyütme oranı Yukarıdaki örnek için hesap tekrarlanırsa; Büyütme oranı = 15cm \ 3.6 cm = 4.16 Tarama çözünürlüğü = 60 * 4.16 = 250spc olarak bulunur. Bu örnekte de yukarıdaki gibi görüntünün eninde ve boyunda bulunan piksel sayısı sabit kalmaktadır. Yukarıdaki formül hesapların ınchden bağımsız yapılmasına yardım eder. Örneğin; hedeflenen görüntü çözünürlüğü 200 ppi (piksel\Inch), hedeflenen görüntü boyutu 20*30 cm, taranacak görüntü boyutu 2*3 cm olsun. Tarama çözünürlüğü büyütme oranından kolayca hesaplanır. Tarama çözünürlüğü (spi) = Büyütme oranı 10 * hedeflenen çözünürlük 200 dpi = 200*10 = 2000 spi. Yukarıdaki hesapta kağıt boyları için cm, tarama çözünürlüğü için Inch birimini kullanıldı. Bu kolaylığı sağlayan büyütme oranının hesaplanmasıdır.(7)
Taramadan Önce Dosya Boyutunun Tahmin Edilmesi
Endeki piksel sayısı = a Boydaki piksel sayısı = b Kanal sayısı = c olsun Buna göre; Dosya boyutu (MB) = a * b * c \ 1.000.000 Dosya boyutu (KB) = a * b * c \ 1.000 (7)
Örneklem Sayısının Değiştirilmesi
Görüntünün eninde ve boyunda bulunan piksel sayısını değiştirmeden çözünürlük değerini değiştirme işine resampling veya örneklem sayısının değiştirilmesi denilmektedir. Bu işlem sırasında piksel sayısı değişmediğinden dosya boyutu değişmez. Örnekleme sayısı arttıkça imgenin kağıt üzerindeki boyutu küçülür. Örneklemi azaltmanın bir sınırı vardır o da çıktı cihazı ile ilgilidir. Eğer örneklem sayısı çıktı cihazının öngördüğünden çok daha az ise görüntüde kalite kaybı ve harelenmeler meydana gelir. Başlangıç çözünürlüğü(ppc) * başlangıç boyutu(cm ) = Nihai çözünürlük(ppc) * Nihai boyut (cm)
Piksel Sayısını Arttırma Veya Azaltma
Bir çok görüntü işleme programı büyütme ve küçültme işlemlerini en yakın komşu renk veya ara renkleri tahmin (interpolasyon) yöntemi ile yaparlar. Tahmin yönteminin sonuçları en yakın komşu yöntemine göre daha iyidir, ancak her iki yöntemde de büyütme sırasında kayıplar meydana gelmektedir. Küçültme sırasında meydana gelen kayıplar veri kaybı niteliğindedir.
Çözünürlüğü düşük görüntüyle, çözünürlüğü büyük bir görüntünün karşılaştırılması
Önemli bir nokta; görüntünün çözünürlüğüne çok dikkat edin hangi grafik programında olunursa olunsun, çözünürlüğün değerini düşürüp kayıt (save) edilirse, bir daha asla geri dönüş yolu yoktur. Görüntü eski formatına geri getirilse bile değildir.
....alıntıdır....
