Sayın deneme3,
Bu olaydaki bazı ayrıntılar önemli, dolayısıyla size doğru bir cevap vermek için soruyorum:
- İnternet üzerinden bu kişi ile anlaştınız. Yazışmalarınız, e-mail hesabınızda duruyor mu?
- Karikatürünü çizdiniz, ilgili kişiye gönderdiniz ve o kişi bu çizimi kabul etti. Paranızı ödedi. Daha sonra da çeşitli bahaneler gösterip, çizimin kendisine benzemediğini mi ileri sürdü? Parasını geri istemesinin gerekçesi, "tam olarak" nedir?
Bunlar da yorumlarım:
Bir kere, siz bir sanatçısınız. Bir sanatçı olarak, yaptığnıız işe yorumlama katma hakkınız vardır. Siz bir "esnaf" değilsiniz. Ticaret ile uğraşmıyorsunuz. Karikatürü çizilen kişinin sizin çiziminizden dolayı "tüketici" olması kadar saçma bir şey olamaz! Karikatür ve sanat, "tüketilen herhangi bir şey" değil, bir kültür aracıdır. Sizin çiziminizi "tüketici hakkına" dayandırmaya çalışan kişi, kusura bakmayın ama "mankafa"nın biri olsa gerek.
Bu kişinin tüketici mahkemesine dava açıp parasını geri istemesi söz konusu olsa bile mahkeme, büyük ihtimalle konuyu yetkisizlikten reddedecektir. Konunun fikir ve sanat eserleri mahkemesine veya diğer hukuk mahkemelerine götürülerek açılması ise ancak karikatürü çizilen kişinin bu çizimin, haksız yere, kendisinden izin alınmadan basında veya internette yayınlanması veya kişilik haklarına saldırı gerekçesiyle olabilir ki, söz konusu olayda, böyle bir durumun olmadığını, anlayabiliyorum. İki kişi arasında kalmış bir mesele bu.
Sayın irm.art,
Freelance sözleşmesi önemli ama bu olayda önemli bir noktayı göz ardı ediyorsunuz. Çizim yapan kişinin özgün çizimi, "imza" gibidir. Ondan başkası aynı çizimi yapamayacaktır zaten. Ayrıca, internet yazışmaları da çok önemli bir delildir. Bu gibi yazışmaları ve gönderi tarihlerini mutlaka arşivleyin. Bu gibi olaylarda sözleşme yapılması bir "zorunluluk" değil, ileride sorun çıkmaması içir bir tedbirdir. Maalesef sanatçılara karşı her türlü inanılmaz saldırı yapılabiliyor bu ülkede...
